Czym jest obniżenie narządów rodnych?

Jest to wpuklenie się jednego lub więcej narządów miednicy do pochwy lub ich wypadanie na zewnątrz pochwy. Do narządów miednicy należą: pochwa, macica, pęcherz moczowy, jelita. Do wypadania dochodzi gdy mięśnie, ścięgna i więzadła utrzymujące te organy w prawidłowej pozycji, ulegają osłabieniu.

 


 Objawy:

-   uczucie parcia w pochwie lub ból okolicy krzyżowej pleców

-   uczucie ciała obcego w pochwie

-  objawy ze strony układu moczowego takie jak osłabiony strumień moczu, uczucie niekompletnego opróżnienia pęcherza moczowego, parcia na pęcherz, zwiększenie częstotliwości oddawania moczu, wysiłkowe nietrzymanie moczu

-   konieczność uciskania ściany pochwy aby oddać stolec

-   dyskomfort w trakcie współżycia seksualnego

 


 Czym jest spowodowane obniżenienie?

Główną przyczyną jest uszkodzenie więzadeł, mięśni  i  ścięgien, które  podtrzymują  narządy miednicy. Przyczyny,  które  mogą  powodować wypadanie to:

-  ciąża i poród są uważane za główny czynnik prowadzący do osłabienia pochwy i jej podparcia

- starzenie się i menopauza mogą powodować osłabienie struktur dna miednicy

-  choroby zwiększające ciśnienie w jamie brzusznej takie jak: otyłość, przewlekły kaszel, przewlekłe zaparcia, dźwiganie ciężarów

- niektóre kobiety mogą być obciążone dziedzicznie predyspozycją do wypadania, gdyż są choroby, które mają wpływ na stan tkanki łącznej jak zespół Marfana i zespół Ehlers-Danlos

 


 Gdzie może pojawić się obniżenie?

Obniżenie może dotyczyć przedniej lub tylnej ściany pochwy, macicy lub szczytu pochwy. U wielu kobiet może występować obniżenie w kilku miejscach jednocześnie.

Obniżenie przedniej ściany pochwy (cystocele)- najczęściej występujący typ wypadania polegający na wpukleniu się pęcherza moczowego  i/lub  cewki  moczowej  do  pochwy.

Obniżenie tylnej ściany pochwy (rektocele/enterocele) - mamy z tym do czynienia gdy jelito grube (odbytnica) wpukla się w tylną ścianę lub/i odcinek jelita cienkiego wpukla się w górną tylną ścianę pochwy

Wypadanie macicy – mamy z nim do czynienia gdy macica obniża się do pochwy.

Obniżenie sklepienia pochwy- występuje po usunięciu macicy. Szczyt pochwy ulega obniżeniu w kierunku przedsionka pochwy.

 


Jak można leczyć obniżenie lub wypadanie narządów miednicy?

 Niezabiegowe metody leczenia

-   Obserwacja: Wypadanie rzadko jest stanem zagrażającym życiu i wiele kobiet przy minimalnych objawach lub ich braku nie potrzebuje leczenia. Należy unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów, intensywnych ćwiczeń fizycznych, zaparć, znacznego przyrostu masy ciała, co może pogorszyć obniżenie.

-   Ćwiczenia mięśni dna miednicy (ćwiczenia Kegla): Ćwicząc osłabione mięśnie dna miednicy możesz poprawić lub zapobiec pogarszaniu się wypadania w jego początkowych etapach.  Tak jak każde ćwiczenia fizyczne, trening mięśni dna miednicy wymaga czasu, motywacji i odpowiedniej techniki. Pod podanym odnośnikiem znajdziesz więcej informacji na ten temat.

- Pessar: Dopochwowe urządzenia o różnym kształcie i wielkości, które zapewniają mechaniczne podparcie dla wypadających narządów, zmniejszając w ten sposób dolegliwości. Pessar ma zastosowanie gdy chcemy odroczyć operację np. przy planach dalszego powiększania rodziny lub gdy ogólny stan zdrowia wyklucza operację.

 

Metody leczenia operacyjnego

Kobietom z objawowym obniżeniem narządów rodnych można zaproponować leczenie chirurgiczne. W zależności od wieku, wcześniej przebytych operacji, stopnia zaawansowania obniżenia i ogólnego stanu zdrowia można zaproponować najodpowiedniejszy zabieg. Dostępne metody: zabiegi rekonstrukcyjne i zabiegi zamykające pochwę.

 

Chirurgia rekonstrukcyjna

Celem tego postępowania jest odtworzenie pierwotnej anatomii narządów miednicy z zachowaniem funkcji seksualnych. Istnieje wiele różnych dróg operacji:

-   dostęp przezpochwowy

-   dostęp   przezbrzuszny    

Który dostęp chirurgiczny jest najodpowiedniejszy?

Dostęp jest zależny od wielu czynników w tym od: wcześniej przebytych operacji, doświadczenia chirurga i preferencji pacjentki.  Każda pacjentka i każdy zabieg jest inny.

Dostęp przezpochwowy

Zazwyczaj wymaga nacięcia pochwy, oddzielenia wypadających organów od ściany pochwy i użycia szwów dla wzmocnienia i naprawy pochwy. Szwy mogą być też umiejscowione w szczycie pochwy lub w szyjce macicy i przymocowane do mocnego więzadła w miednicy, stanowiąc podtrzymanie dla macicy lub sklepienia pochwy (więzadło krzyżowo-kolcowe).

Dostęp przezbrzuszny/ laparoskopowy

Dostęp wymaga nacięcia powłok brzusznych i użycia szwów lub siatki do podparcia pochwy, szczytu pochwy lub macicy. W sakrokolpopeksji pokazanej powyżej wypadający szczyt pochwy jest podtrzymany siatką przymocowaną do kości krzyżowej. Procedury laparoskopowe pozwalają na szybszy powrót do zdrowia i mniejsze blizny.

 

Zabieg zamknięcia pochwy (colpocleisis):

Zabieg ten może być zaproponowany w przypadku znacznego wypadania u osób nieaktywnych seksualnie i nie mających planów współżycia seksualnego w przyszłości bądź kiedy osoba nie może być poddana zabiegowi rekonstrukcyjnemu. W trakcie operacji chirurg zszywa ściany pochwy razem co zapewnia przed nawrotem wypadania. Największą zaletą tej operacji jest krótki czas operacji i szybki powrót do zdrowia. Operacja ta kończy się sukcesem w 90-95%.

 

 
 A co jeśli planuję ciążę?

Zazwyczaj proponuje się odłożenie zabiegu chirurgicznego do czasu kiedy rodzina jest kompletna. W tym czasie można stosować krążki dopochwowe i wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy.

 

 
Powyższe informacje przeznaczone są tylko do celów edukacyjnych. Nie powinny być stosowane do rozpoznania lub leczenia schorzeń medycznych, które mogą być leczone tylko przez specjalistów lub innych wykwalifikowanych pracowników ochrony zdrowia.


Piotr Stec. Na podstawie ulotki informacujnej IUGA